Krótka historia szkoły w Rudnie
Budynek Szkoły Podstawowej w Rudnie został wzniesiony w 1803 roku[1]. Niestety – poza datą roczną – nic nie wiadomo o początkach tej placówki edukacyjnej, ponieważ wszystkie akta niemieckie zostały zniszczone w październiku 1945 r. Najstarszym źródłem pisanym, dokumentującym historię szkoły jest kronika założona 1 stycznia 1956 r. przez Rudolfa Kasprzyka, pełniącego obowiązki kierownika szkoły od 1 września 1954 roku[2]. Kasprzyk powoływał się na dwa nieistniejące już dokumenty: kronikę szkolną obejmującą rok 1945, założoną przez Karola Filipowskiego pełniącego obowiązki kierownika szkoły do 28 grudnia 1945 r. oraz kronikę szkolną prowadzoną przez Karola Pełkę pełniącego obowiązki kierownika szkoły od 1 września 1946 r. Wpisy Kasprzyka są współcześnie bezcennym źródłem wiedzy o sposobie funkcjonowania placówki w okresie powojennym, zawierają też zapis najważniejszych wydarzeń z życia ówczesnej szkoły oraz (pośrednio) opisują relacje między polskimi nauczycieli i lokalną społecznością.
Z notatek Kasprzyka dowiadujemy się, że budynek szkoły we wrześniu 1945 r. był bardzo zniszczony. Aby dzieci mogły uczęszczać na lekcje, potrzebny był gruntowny remont, na który nie było funduszy. Wstawiono więc tylko szyby i zreperowano drzwi. Początkowo oddano do użytku jedną salę lekcyjną. Zajęcia z dziećmi w wieku przedszkolnym rozpoczęły się 1 października 1945 r., choć ściany nie zostały świeżo odmalowane, instalacja elektryczna nie działała a w murach nadal widoczne były ślady po pociskach. W listopadzie tego roku, po zarządzeniu naboru do szkoły, zapisanych zostało 302 dzieci w wieku szkolnym. Do 13 grudnia 1945 r. kierownik Karol Filipowski uczył sam wszystkie klasy.
Istotnym jest fakt, że początkowo ludność Rudna odnosiła się do polskiej szkoły z dystansem, czasem wręcz nieżyczliwie. Powodem była prowadzona sukcesywnie przez wiele lat germanizacja i bariera językowa. Jednak z czasem dzięki sumiennej pracy nauczycieli ludność miejscowa zaczęła doceniać efekty ich działań. Sukcesywnie uzupełniano też kadrę nauczycielską, która poza troską o edukację patriotyczną i powrót do polskich korzeni, zwracała również uwagę na treści regionalne (np. organizacja „Wieczoru tańców regionalnych i śpiewów”, udział w dożynkach sołeckich i gminnych). Zaradność ówczesnych nauczycieli i ich chęć poprawy stosunków z ludnością miejscową przynosiły wymierne korzyści. Każdorazowo dochody z przedstawień i popisów taneczno-wokalnych dla mieszkańców Rudna przeznaczane były na remont szkoły, zakup książek i innych pomocy dydaktycznych dla dzieci oraz na organizację wycieczek (np. do Krakowa dla 52 dzieci w dniach 22-25.06.1947 r.). Od samego początku istnienia szkoły placówka ta wyróżniała się aktywnym i twórczym działaniem na rzecz mieszkańców Rudna (udział w dożynkach gminnych, w Dożynkach Ogólnopolskich w Opolu w 1947 r., obchodach „Święta Lasu”, nawiązanie współpracy z Nadleśnictwem Pławniowice, organizacja jasełek).
To, jak szkoła wygląda i funkcjonuje współcześnie, jest efektem ciężkiej pracy wielu osób: nauczycieli, dzieci, rodziców oraz wszystkich mieszkańców Rudna, których łączy nadrzędny cel: troska o wspólne dobro, jakim jest szkoła z historią, do której uczęszczało wiele pokoleń mieszkańców tej wsi. Współcześnie zapoczątkowane przez wieloma laty działania są kontynuowane przez pracowników szkoły, na czele której stoi od dziesięciu lat mgr Ewa Dohrmann. Wszystkie wydarzenia z życia szkoły ją na bieżąco dokumentowane w kronice szkolnej prowadzonej przez dr Bożenę Kaczmarzyk oraz na stronie internetowej szkoły przez wszystkich nauczycieli, aby pozostawić ślad w pamięci przyszłych pokoleń.
Od 1 września 2016 r. nastąpiła istotna zmiana strukturalna: Szkoła Podstawowa w Rudnie została połączona z Przedszkolem Publicznym w Rudnie, tworząc Zespól Szkolno-Przedszkolny w Rudnie. Zapoczątkowany został więc nowy rozdział w historii rudnowskiej szkoły…
Opracowała
dr Bożena Kaczmarczyk
polonistka z Zespołu Szkolno-Przedszkolnego w Rudnie
[1] Zob. szerzej: Georg Cebulla, Historyczne wędrówki po wioskach gminy Rudziniec, Bycina-Gliwice 2014, s. 152
[2] Informacje pochodzą z Kroniki Szkoły Podstawowej w Rudnie (wrzesień 1945 – kwiecień 1972), opracowanej przez Rudolfa Kasprzyka i jego następców, s. [1-17].
